Bu yazımda İnsanların günlük yaşamda kullandığı ama farkında olmadığı bir şeyden bahsetmek istiyorum. ‘’İzlemek ile seyretmek arasındaki fark nedir?’’ diye hiç düşündünüz mü?
Arkadaşlarınız size durmadan şu filmi izledim, sen şunu izledin mi diye soruyor değil mi? ‘’xx tiyatrosunu izleyelim mi?’’ diye de üstüne cila yapıyor. Bu kesinlikle yanlış bir kullanım… Entelektüel insana denk gelirseniz size götüyle güler. Götüyle gülmeleri umurunuzda olmasa bile bilgisizlik sizi kesinlikle küçük gösterir. Saygı duyulmayan bir insan olursunuz.
Neyse… 😉
Dizi, film, tiyatro vb. şeyler seyredilir; izlenmez. Hayvan birini izler, hayvan yolu takip eder. İzlemek hayvana özgü bir özelliktir!
Güzel bir manzara da izlenmez, o da seyredilir. Duvar ile manzara arasındaki farkı düşünün. Birazcık nöronlar çarpışsın.
Eşinize, sevgilinize seni izliyorum derseniz bu onun yolunu takip ettiğiniz, arkasından geldiğiniz anlamına gelir; iltifat etmek istiyorsanız güzelliğini seyrediyorum filan demeniz gerekiyor.
Türk Dil Kurumunda bir maddede geçmiş olmasına rağmen izlenmez, seyredilir. Doğrusu kesinlikle seyretmek…
Türk Dil Kurumuna Göre İzlemek
- Birinin veya bir şeyin arkasından gitmek, takip etmek
- Zaman, süre, sıra vb. bakımından gelmek, arkasından gelmek, arkasında olmak
- Eğlenmek, görmek, öğrenmek için bakmak, seyretmek
‘’Televizyonu izlemek.”
- Gözlemek, incelemek
- Belirli bir tutum, davranış veya düşünceyi benimsemek
“Bu üretim politikasını izleyeceğiz.”
- Bir şeye uymak, bağlı olmak
“Modayı izlemek.”
- Herhangi bir olayla ilgilenmek
“Çeşitli siyasi olaylar karşısındaki tepki ve düşüncelerini dolaylı da olsa izleyebiliyordum.” –
Türk Dil Kurumuna Göre Seyretmek
- Bir şeyin durumunu, oluşumunu gözlemek, bakmak
- Bir olaya karışmadan bakmak
“Rabia biraz şaşkın, salapuryada arkadaş olduğu çocuklu tazenin kocasıyla buluşmasını seyrediyordu.” – H. E. Adıvar
- Eğlenmek, görmek, öğrenmek vb. için bakmak, izlemek
“Ben, çok güzel bir şey seyrediyorsam tiyatroda, daha ne kadar sürecek piyes diye aklıma getirmem.” – N. Hikmet
- Taşıt, ilerlemek, yol almak
“İnsanlar, seyreden araçlara aldırmadan karşıdan karşıya sorumsuzca geçiyorlardı.” – O. Aysu
- Hastalık vb. sürmek, devam etmek
“Gözlerini yumdu ve kendini ağır aksak seyreden bir rüyanın içinde buldu.” – E. Şafak
İzlemek, hayvanların yaptığı iz sürme işidir ve insan için kullanılması doğru değildir. Genellikle sevmediğim insanlara “izlemek” kelimesini kullanıyorum. Örneğin; sevdiğim birine “gel film seyredelim” ‘’aç dizimizi seyredelim’’ derken sevmediğime “şu filmi izledin mi?” şeklinde cümleler kuruyorum.
