Bu yazımda ‘’Elektronik kitap (e-kitap) nedir?’’ – ‘’Elektronik kitap okuyucu nedir?’’ – ‘’Elektronik kitabın yararları ve avantajları nelerdir?’’ gibi soruları yanıtlayıp sizleri genel anlamda bilgilendireceğim.
Hadi başlayalım…
Elektronik kitap (e-kitap), her türlü basılı materyalin dijitale dönüştürüldüğü dünyamızda basılı kitapların yerini alan yeni nesil teknolojidir. E-kitaplar basılı bir kitap gibi numaralandırılmış sayfalara, içeriklere, resimlere ve grafiklere sahiptirler. Basılı kitapla içerik anlamında hiçbir farkı yoktur.
Elektronik kitap okuyucu ise e-ink(elektronik mürekkep) sayesinde gözleri daha az yorarak tablet, bilgisayar, akıllı telefon vb. cihazlara göre elektronik kitapları daha sağlıklı okuma deneyimi sunan bir cihazdır.
Yaklaşık bir senelik elektronik kitap deneyimimin ardından bazı tecrübelerimi sizlerle paylaşmanın zamanı geldi. Basılı kitap tutuculuğundan kurtularak 2018 yılının başında D&R mağazasından KOBO markalı elektronik kitap okuyucu satın aldım. Daha bir sene geçmiş olmasına rağmen inanılmaz kara geçtim. Döviz kurlarının artmasından dolayı ithal kağıt otomatik olarak zamanlandı. Karlarından vazgeçmeyen yayınevlerini de işin içine katarsak fiyatların durumu ortada… Eli yüzü düzgün kitapların fiyatı 30-40 liradan aşağı değil. Kitap kurdu olsam bile bir kitaba bu kadar para vermek saçma…
E-kitap okuyucum sayesinde yıllık 50 kitap almaktan kurtuldum. 30 liralık ortalama fiyat belirleyip bunu 50 ile çarparsak tam 1500 TL eder. Ben ise e-kitabı 500 liraya aldım. Cihaz kendini amorti edip beni maddi anlamda inanılmaz rahatlattı.
Eskiden çoğu kitap kurdu gibi kokusunu almalıyım, basılı kitapla bu bir olur mu falan diye düşünürdüm. Fakat tutucu düşüncelerim nedeniyle elektronik kitaba geç bile kalmışım. Yıllar içerisinde tonla parayı boşa harcamışım. Yazık… Kağıt, bilgiyi aktarmak için kullanılan araç; modern olan bilgi aktarma aracı ise elektronik kitap. Ne diye takılı kalmışım anlam veremiyorum.
Kitap; kağıt yapraklar ve onu çevreleyen karton kapak demek değildir. Kitap bundan ibaret değil arkadaş… Kitap kelimesi etimolojik olarak yazılı olan, yazın anlamına gelen ketebe kelimesinden türemiştir; kağıt ya da kartondan değil!
Elektronik kitap okuyucumu görenler merak edip şöyle bir göz atıyor. Ardından basılı kitap güzellemesine başlıyor. Sosyal medyadan çılgınlar gibi paylaşım yapıyorsunuz, whatsapp gibi mesajlaşma uygulamalarından sabahlara kadar mesajlaşıyorsunuz, dizi ve filmleri cep telefonundan izliyorsunuz; bildiğin ekrana bağımlı ve yapışık yaşıyorsunuz. Konu elektronik kitaba gelince burun kıvırıyorsunuz. Dokunmam lazım, o kokusu falan… Açıkçası bu ikircikli tavrınız çok komik geliyor. İçimden çok gülüyorum.
Elektronik Kitabın Yararları ve Avantajları nelerdir?
- Elektronik kitabı taşımak çok daha kolay, cihazıma binlerce nitelikli kitap yükledim. Rahatlıkla arka cebimde taşıyabiliyorum. Her an her yerde yanımda bulunması muazzam… Taşıma zorluğu yok.
- Pratik kullanımı sayesinde okuma süreniz artar. E-kitapları her yerde; otobüste, trende, uçakta ve sırada dururken bile okuyabilirsiniz.
- Kitapları almak için bir kitapçıya gitmek zorunda değilsiniz. Kitapları internetten sipariş edip günlerce, haftalarca elinize ulaşması için beklemezsiniz. Aldığınız ve indirdiğiniz e-kitaplar neredeyse anında bilgisayarınıza iner. Sandalyenizde oturarak dakikalar içinde satın alabilir, indirebilir ve okumaya başlayabilirsiniz.
- Köyde ya da şehir merkezine uzak bir yerde yaşadığınızı düşünün. İnternet bağlantısı olması şartıyla, bir e-kitabı satın almak ve indirmek ne kadar vaktinizi alır? Ya da şehir merkezindeki kitapçıya gitmek için ne kadar zaman harcarsınız? Düşünün bakalım… Allah aşkına hangisi mantıklı?
- E-kitaplardaki yazı tipleri yeniden boyutlandırılabilir ve böylece görme konusunda sorun yaşayan insanların okuması kolaylaşır. Ek bir yazılımla bazı e-kitapları sesli kitaplara dönüştürmek mümkün.
- E-kitapları internet üzerinden bulmak çok kolay. İllegal yönlendirmeleri blogumdan yapmak etik olmaz. Güncel kitaplar illegal olarak bulunmasa da onbinlerce e-kitap indirilmeyi bekliyor. İllegal değil yasal olarak okumak istiyorsanız merak etmeyin; e-kitaplar basılı kitaplardan biraz daha ucuz. Birçok kitap sitesinden satın alıp cihazınıza yükleyebiliyorsunuz.
- E-kitaplar çevre için gerçekten çok iyidir. Toksit mürekkeplere, büyük preslere veya kitap ciltleme makinelerine ihtiyaç duymaz. E-kitaplar aynı zamanda nakliye ve paketleme maliyetlerinde enerji tasarrufu sağlar. Yıllık 30 basılı kitap okuyan insan yüzünden bir ağaç yok oluyor. E-kitap üretilmesi aşamasında tamamen teknolojiden faydalanıldığı için güzelim ağaçlar yok olmuyor. Ağaçların yok olmasına izin verme, e-kitap oku!
Dipnot: Kağıt geri dönüştürülebilir olsa da, geri dönüşüm işleminin kendisi mürekkep alma işlemi sırasında üretilen çamur nedeniyle aşırı çevre kirliliğine neden olabiliyor. - Ekonomik olarak sizi rahatlatır. Yukarıda detaylı olarak bahsettim. Para muhabbetiyle sizi daha fazla baymayayım.
- Küçük bir apartman dairesinde yaşıyorsanız çok sayıda basılı kitap bulundurmak gerçekten çok saçma bir şey. E-kitaplar daha az yer kaplıyor. Onları saklamak için neredeyse hiç alana ihtiyacınız yok. Evimde yer kaplayan yüzlerce kitabın olmaması çok güzel bir duygu. E-kitap sayesinde alanımı daraltan, sürekli temizlenmesi gereken kitaplar yok.
- E-kitap karanlıkta okunabiliyor. E-kitap cihazları arkadan veya yandan aydınlatıldığından(cihaza göre fark ediyor), okumak için harici bir ışık kaynağınız olması gerekmez. E-kitaplarınızı karanlık veya düşük ışıklı ortamlarda bile okuyabilirsiniz. E-kitap okuyucu ışığınızı otomatik olarak algılayıp ortama göre ayarlıyor.
- Basılı kitabı okurken bilmediğimiz bir kelimeyle karşılaşmak çok sinir bozucu oluyor. Sözcüğün anlamını bulmak için ya elimizin altında sözlük olmalı ya da internetten araştırmalıyız. Bazen üşendiğimiz için anlamına bile bakmadan devam ediyoruz. Çoğu modern e-kitap okuyucu dahili bir sözlüğe sahip. Bulunduğunuz sayfadan çıkmanıza bile gerek kalmadan kelimenin tanımı ekranda görüntülenebiliyor. (Tabii ki bu özellik markadan markaya değişiyor)
- Ayraç kullanmanıza gerek kalmaz, kaldığınız yerden rahatça devam edebilirsiniz. ‘’Nerede kalmıştım?’’ ‘’Acaba ayraç doğru yerde mi?’’ diye gereksiz düşüncelere kapılmazsınız.
Elektronik kitabın yararları ve avantajları saymakla bitmez. Gerçek kitabın yerini tutmuyor söylemlerine kulak asmadan sizlerin de elektronik kitaba geçmesini tavsiye ediyorum.
Her zaman geleneksel basılı kitap satın alan okuyucuların e-kitaplara direnmemesi gerekiyor. Gelişen teknolojiyle birlikte önünde sonunda sizde e-kitaba geçeceksiniz. E-kitaplar basılı kitaplardan daha kolay ve daha eğlenceli okuma deneyimi sunuyor; birçok avantaja sahip olduğu da bir gerçek.
Maalesef matbaa Osmanlı İmparatorluğuna 300 yıl kadar geç geldi. Bu süreç içerisinde Avrupa’da çoktan kültür ve bilgi toplumu oluşmuştu. Sefere çıkan askerler anılarını kitaplaştırdı, halk ile paylaştı. Diğer yandan bu kitaplar o bölgelere daha sonra gidecek askerler ve halk için bir rehber oldu. Düşünsel aktiviteler kilisenin kontrol alanından çıktı, felsefe ve bilim adım adım bağımsızlığına giden yolda ilerledi… Gelişen ve sürekli değişen modern dünyada tarihimizdeki bu hataya tekrar düşmememiz gerekiyor. Geçmişten ders alıp modern bilgi toplumu standartlarını yakalamalıyız.
Bu yazıdan anlayacağınız üzere sonuna kadar elektronik kitaba destek veriyorum.
Siz ne dersiniz? E-kitap mı, yoksa basılı kitap mı?
Güzel bir yazı olmuş. E-Kitap yaygınlaşması gereken bir konudur. Özellikle de kendine her “yazar” diyenin parayı basıp kitap çıkarttığı şu zamanlarda e-kitap sosyal sorumluluk açısından da önem taşıyor. E-kitap okumalı ve yaygınlaşması için adımlar atmalıyız.